Balon İşlemi Nedir?
Balon ile genişletme işlemi kalp damarlarında görülen darlık ve tıkanıklıkların açılması ve dolayısı ile kalbin gereksinimi olan kan akımının rahat sağlanması amacıyla darlık bölgesinin mekanik olarak genişletilmesidir. Halk arasında balon patlatıldı diye bilinen işlem aslında daralmış damar bölgesinde balonun şişirilip indirilmesi yardımıyla daralmış bölgenin genişletilmesidir.
Balon tedavisi işlemi de aynı kalp anjiyografisi gibidir. Kalp damarlarına balon ile genişletme (Koroner Balon Anjiyoplasti), kalp anjiyografi sonucunda hastalıklı damara balon uygulaması kararı alınan hastalara, aynı seansta işleme devam ederek veya daha sonraki bir seansta daralmış veya tıkalı damarı açmak için yapılan tedavi girişimidir.
Balon İşlemi Nasıl Yapılır?
Balonla genişletme işlemi angiografi laboratuarında, anjiyografi işleminde kullanılan malzemelerle (ince uzun, yumuşak plastik tüpler) benzer yapıda olan ve bu işlem için tasarlanmış borucuklar kullanılarak yapılır.
Balon genişletme işleminin ilk bölümü kalp anjiyografisine benzer. Uyanıkken, damar içerisindeki darlık bölgesinde özel tasarlanmış balonun kontrollü olarak şişirilmesi ile darlıklar giderilir. Balon şişirilince, darlık yaratan plaklar damar duvarına doğru itilir.
Balon çıkarıldıktan sonra tıkalı bölgeden tekrar kan akımı sağlanmış olur.
İşlem genellikle 1 saatten daha kısa sürer ve uzun süreli ilaç verilmesi gerekmeyen hasta genellikle ertesi gün taburcu edilir.
Balon ile kalp damarlarındaki darlıklar genişletildikten sonra tekrar damar tıkanıklığı, küçük damar yırtıkları gelişmekte idi, bu sorunları ortadan kaldırmak için damar duvarına mekanik olarak destek olan ağ şeklinde çelik kafes (stent) geliştirilmiştir.
Balon Tedavisi Ne Zaman Yapılır?
Kalp krizi geçirmekte olan olgularda hemen yapılabilir ise yaşam kurtarıcı bir tedavidir.
Buna karşılık kalp krizine neden olmayan, daha çok yol yürümek, yokuş çıkmak, merdiven tırmanmak gibi bedensel etkinlikler sırasında yakınmaya yol açan, tıp dilinde kararlı diye nitelenen olgularda yaşamı uzatma konusundaki etkisi bu kadar kesin değildir.
O nedenle kalp krizi dışındaki durumlarda bu işleme karar verirken, yapılacak işin hastanın yaşam kalitesini artırıp artırmayacağı hekim tarafından iyice irdelenmelidir.
Ne zaman balon, ne zaman stent uygulanır?
Çoğu kez balon ve stent uygulaması birbirini tamamlayan işlemlerdir. Tek başına balon, kalp damarlarını genişletmek için cerrahi dışında ilk uygulanan yöntemdi. Damar çapına ve darlığın uzunluğuna uygun bir balon seçilip önceden gönderilmiş olan kılavuz tel üzerinden darlığa kadar gönderilir ve burada balon uzun süre şişirilerek, darlığa neden olan, kireç ve yağdan oluşan dokuların damar duvarına sıkışması, böylelikle de damarın açılması sağlanırdı.
Bu yöntemin en önemli sakıncası, işlem sırasında çok iyi bir sonuç alınsa da işlemden kısa bir süre sonra olguların 30-50’sinde damarın kendi esnekliği ile büzüşerek yeniden daralmaya yol açması idi. Bu olumsuzluğun giderilmesi için esnek olmayan, metalden yapılmış stentler geliştirildi.
Balon üstüne monte edilmiş bu metal stentler, balon uygulamasına benzer biçimde, uygun çap ve uzunlukta seçilip, kılavız tel üzerinden darlık düzeyine gönderilmektedir. Balonun şişirilmesiyle stent açılmakta, bu şekilde hem damarın genişlemesini hem de büzüşmeyi engelleyerek uzun dönemde de açık kalmasını sağlamaktadır.