KALP KAPAK AMELİYATLARI
Protez Kapak Seçiminde Göze Alınan Kriterler ve Kapak Çeşitleri:
Protez kapaklar piyasada çeşitli firmalar tarafından değişen fiyat ve kalitede üretilmektedir. Hastalıklı aort kapağın yerine takılacak protez kapaklar, çift yapraklı metal kapaklar ile başka canlıdan (sığır,domuz) alınan üç yapraklı işlem görmüş doku kapakları şeklindedir.
Metal kapaklar
Metal kapaklar dayanıklılığı ve iyi performansları nedeniyle en sık tercih edilen kapaklardır. 65 yaşından küçük erişkin hastalarda aort kapak için çift yapraklı metal kapak tercih edilir. Vücut içinde pıhtı oluşturabilmesinden dolayı, hastaların ömür boyu kanı sulandırıcı ilaç (coumadin) kullanması gerekir.
Kan sulandırıcı tedavi kullanması gereken kronik ritim bozukluğu, kalp içinde pıhtı ve geçirilmiş vücut içerisinde pıhtı oluşumu hikâyesi olan hastalarda da tercih mekanik kapak şeklinde olmalıdır. Doğurganlık dönemindeki kadınlar, aktif mide ülseri hikâyesi, 70 yaş üzeri ve düzenli kan sulandırıcı ilacı kullanamayacak durumdaki hastalarda tercih edilmez.
Doku Kapakları
Doku kapağı takılacak hastalarda amaç, kanı sulandırıcı ilaçtan kaçınmak olduğundan, kalbin kulakçığından kaynaklanan ritim bozukluğu ya da uzun süreli kan sulandırıcı ilaç kullanımı gerektiren ek hastalığı olmaması gerekir. Bu tür rahatsızlığı olan hastalarda metal kapak tercih edilmelidir. Bu kapakların en önemli dezavantajı zamanla ortaya çıkan kapaktaki yapısal bozukluktan dolayı yeniden ameliyat gerektirmesidir. Kan sulandırıcı ilaç sadece ilk 3 ayda önerilir.
Yaşlı hastalarda tercih edilmesinin başlıca nedeni, hastadan beklenen yaşam süresinin, takılacak doku kapağının özelliğini yitirme süresinden daha kısa olmasıdır. 65 yaş altındaki hastalarda çabuk yıpranma etkilerinden dolayı nadiren kullanılır. Ancak kan sulandırıcı ilacı kullanamama ve periyodik kontrolleri aksatacak düzeyde sosyo-kültürel seviyesi düşük hastalara yaş sınırı gözetmeden doku kapağı takılabilir. Ayrıca çocuk sahibi olmak isteyen genç bayan hastalara gebelik boyunca kanı sulandırıcı ilaç kullanımı gerektirmemesinden dolayı doku kapağı tercih edilebilir.
Kapak Hastalıklarında Kan Nasıl Sulandırılır?
Metal kapak takılan hastalarda kapağa karşı gelişen reaksiyondan dolayı vücut içerisinde pıhtı oluşabilir. Bu maksatla kanı sulandırıcı ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlardan en önemlisi coumadin tedavisidir. Coumadin ile kanı sulandırırken, INR dediğimiz pıhtılaşma testleri ile takip ederiz. INR normal değeri 0.9-1.1 arasındadır. Coumadin tablet ile bu değerleri rakamsal olarak arttırarak kanı sulandırırız. Coumadin tedavisi ile INR değerinin 2-3arasında olmasını isteriz ki, pıhtı olmasın.
INR tetkiklerinin takibinde ilaca başlanılan ilk haftalarda haftada 1 ya da 2 kez, daha sonra iki haftada bir ve ayda bir şeklinde kontrolleri yapılmalıdır. INR: 5’in üzerine çıkarsa kanama riski vardır. Kendiliğinden burun kanaması, diş fırçalarken dişetlerinde kanama, idrar ve büyük abdestten kanama olabilir. İdrarın çay rengi olması ve büyük abdestin siyah, şekilsiz ve katran gibi renkte olması mide-bağırsak sistemindeki kanamayı düşündürür ve hemen doktora başvurulmalıdır. Özellikle geçmişte mide rahatsızlığı olan 60 yaş üstü hastalarda daha sık rastlanır.
INR değeri yükselmeyen veya kontrollerde sonucu düşük bulunan hastalara kanı hemen sulandırmak için cilt altından yapılan iğnelerle heparin türevi dediğimiz ilaçlar kullanılır. Aksi takdirde kapağa karşı vücut pıhtı üretebilir.